Badanie szczelności kanałów wentylacyjnych jest to ilościowe i jakościowe badanie ciśnieniowe, nieniszczące, służące do weryfikacji założonej szczelności przewodów wentylacyjnych. Jest ono  wykonywane na budowie po zakończeniu montażu kanałów dla całego układu wentylacyjnego lub jego części.

Badanie polega na wytworzeniu w kanałach wentylacyjnych zadanego nadciśnienia  lub podciśnienia, przy pomocy wentylatora, wyposażonego w urządzenie pomiarowe. Dzięki temu możliwy jest pomiar strumienia powietrza, przepływającego przez  to urządzenie, który odpowiada ilości powietrza, wydostającego się przez nieszczelności w kanałach, co z kolei pozwala, na wyznaczenie wskaźnika nieszczelności przewodów i zweryfikowanie, czy odpowiada on założeniom projektowym.

Sprzęt stosowany do badania tego posiada aktualny certyfikat kalibracji, który dołączany jest do protokołu z przeprowadzonej próby szczelności. 

Podczas badania możemy przeprowadzić detekcję nieszczelności przy pomocy termoanemometru, pisaków dymnych lub wytwornicy dymu. Detekcję wykonuje się przy nadciśnieniu w kanałach.

Czas badania:

1,5÷2,5 godziny, w tym:
30 min.  – montaż sprzętu
15÷30 min. – pomiar wstępny
1 godzina – pomiar szczelności
15-30 min.  – demontaż sprzętu

Normy:

PN-EN 1507 – kanały prostokątne

PN-EN 12237 – kanały okrągłe

PN-EN 13779:2008 – ważna do 2017

Badane parametry:

Wskaźnik nieszczelności przewodów f

Strumień objętości powietrza przepływającego przez nieszczelności przypadający na jednostkę pola powierzchni przewodu (f=qv/Aj).

Klasy szczelności przewodów:

Klasa A

podstawowa dla central wentylacyjnych oraz wentylatorów i innych urządzeń,

Klasa B

minimum dla przewodów wentylacyjnych (najczęściej stosowana w Polsce),

Klasa C

dla przewodów wentylacyjnych w instalacjach o zwiększonym poziomie ciśnienia,

Klasa D

dla systemów specjalnych, szczególnie dla instalacji o wyższych wymaganiach w zakresie higieny lub efektywności energetycznej.

Wymagania:

ukończona instalacja wentylacyjna lub jej fragment przeznaczony do badania, w szczególności wykonane połączenia pomiędzy elementami instalacji.

Dlaczego warto badać szczelność kanałów?

  • Nieszczelne kanały wentylacyjne powodują zmniejszenie ilości powietrza wywiewanego i nawiewanego w pomieszczeniach, i tym samym krotność wymiany powietrza może być niewystarczająca.

  • W instalacjach z odzyskiem ciepła, w budynkach energooszczędnych i pasywnych, przecieki w kanałach utrudniają wyrównanie strumienia powietrza nawiewanego i wywiewanego.

  • W przypadku prowadzenia nieszczelnych kanałów przez strefy o obniżonej temperaturze, dochodzi do dodatkowych strat ciepła.

  • Nieszczelna instalacja wentylacyjna powoduje wzrost kosztów eksploatacji, ze względu na większe zużycie prądu przez wentylatory.

  • Nieszczelności przewodów wentylacyjnych zaburzają działanie regulatorów przepływu powietrza.

Przebieg badania szczelności kanałów

  • Przed badaniem  – analiza projekt układu wentylacyjnego, wykonanie obliczeń powierzchni kanałów i opracowanie wytycznych odnośnie przygotowania układu do badania. Określenie sposobu podziału na sekcje w przypadku większych układów wentylacyjnych.

  • Wykonanie czasowych uszczelnień zakończeń układu wentylacyjnego.

  • Podłączenie elastycznym przewodem testera kanałów do układu wentylacyjnego. Doprowadzenie do kanału rurki w celu pomiaru ciśnienia w jego wnętrzu.

  • Próbne uruchomienie sprzętu w celu sprawdzenia zachowania układu wentylacyjnego oraz wytrzymałości uszczelnień czasowych.

  • Wykonanie badania na nadciśnienie lub podciśnienie dla określonej wartości ciśnienia testowego wraz z rejestracja danych pomiarowych. Wielkość wycieku powietrza rejestrowana jest jednocześnie z wartością odpowiadającego mu nadciśnienia lub podciśnienia w kanale oraz temperaturą powietrza w pomieszczeniu.

  • Wyznaczenie wskaźnika szczelności przewodów f oraz jego weryfikacja na wartość graniczną określoną dla danej klasy szczelności i ciśnienia testowego.

  • Opcjonalnie detekcja nieszczelności przy pomocy termoanemometrów, pisaków dymnych a jeśli zajdzie potrzeba przy pomocy wytwornicy dymu.

  • Sporządzenie dokumentacji fotograficznej z badania.

  • Demontaż sprzętu.

  • Po badaniu – sporządzenie protokołu z badania  zgodnie z obowiązującymi norami na podstawie danych zebranych podczas pomiaru.

Rozporządzenie o Warunkach Technicznych z 2015r.

Rozdział 6 – Wentylacja i klimatyzacja

§ 153. 2. Przewody powinny mieć przekrój poprzeczny właściwy dla przewidywanych przepływów powietrza oraz konstrukcję przystosowaną do maksymalnego ciśnienia i wymaganej szczelności instalacji, z uwzględnieniem Polskich Norm dotyczących wytrzymałości i szczelności przewodów.